Podwzgórze wysyła rozkaz do Twojego organizmu – „uwolnij hormony stresu”. Hormony stresu to głównie adrenalina, noradrenalina, kortyzol. Są one wytwarzane w trakcie stresu, w odpowiedzi na reakcję naszego ciała „walcz albo uciekaj”.

Serce przyśpiesza swoją pracę, oddychamy coraz mocniej, mięśnie się spinają gotowe do działania. To wszystko po to, aby uchronić Twoje ciało w nagłych przypadkach, kiedy zmuszeni jesteśmy albo do walki z przeciwnikiem, albo ratujemy się ucieczką. Dzięki takim mechanizmom możemy szybko i automatycznie działać. To naturalna reakcja, która przetrwała w nas, jako pozostałość po naszych przodkach, którzy musieli polować, lub chronić się przed dzikimi zwierzętami. Taka reakcja przynosiła same korzystne efekty. Jednak w naszym, nowoczesnym życiu zmagamy się z zupełnie innym rodzajem stresów, właściwie kilka razy w ciągu dnia. I jeśli nadmiernie eksploatujemy ten mechanizm- wymuszając na naszym organizmie kilkurazowe wyrzuty hormonów stresu w ciągu dnia, może to poważnie zagrażać naszemu zdrowiu.

Reakcja walcz lub uciekaj – pierwotna nazwa tej reakcji wynika ze zdolności do fizycznej walki lub ucieczki w obliczu niebezpieczeństwa. Aktualnie jest aktywowana w sytuacjach, w których taka reakcja nie jest potrzebna, np. podczas stania w korku lub stresującego dnia w pracy.

Rodzaje stresu:

• eustres – ten rodzaj stresu jest pozytywny, zachęca do zabawy, ekscytacji, może utrzymywać wyższy poziom energii w ciele. Związany jest z przepływem adrenaliny przez organizm, na przykład podczas uprawiania sportów ekstremalnych.
• ostry stres – jest to bardzo silny stres, ale krótkotrwały. Może być zarówno pozytywny jak i bardziej stresujący. Z tym rodzajem stresu najczęściej spotykamy się w życiu codziennym.
• chroniczny stres – to stres, który wydaje się być nie kończący i nie unikniony. Związany jest z sytuacjami przewlekłymi jak np. ciężka sytuacja w pracy lub domu. Taki stres jest wyjątkowo obciążający.

Sytuacje stresowe mają bezpośredni wpływ na Twoje zdrowie. Powiązanie pomiędzy umysłem a ciałem jest bardzo widoczne. Możesz tego doświadczyć zapadając na przeziębienie czy grypę po stresującym okresie w pracy. Przewlekle utrzymujący się stres związany np. z sytuacją finansową czy osobistą może spowodować szereg problemów zdrowotnych. I na odwrót. Problemy zdrowotne, niezależnie od stopnia nasilenia choroby, wpływają na poziom stresu i kondycję psychiczną. Ostry i ekstremalny stres związany chociażby ze słowną kłótnią czy przeżyciem klęski żywiołowej może wywołać atak serca i jego zaburzenia, doprowadzając do śmierci.

Przeżywanie przewlekłego stresu może nadszarpnąć zdrowie. Podczas takiej sytuacji, nasz autonomiczny układ nerwowy jest nadaktywny, co może uszkodzić komórki ciała. Na początku odczuwamy łagodne objawy obejmujące np. bóle głowy, z biegiem czasu kumulacja negatywnych zmian doprowadza do poważnych problemów zdrowotnych.

Zobacz jakie są najważniejsze skutki przewlekłego stresu!

Stres i jego wpływ na układ sercowo – naczyniowy

W jednym z badań opublikowanych w 2006 roku obserwowano grupę ponad 10 tysięcy osób narażonych na długotrwały stres, a następnie sprawdzano czy wpłynie to na rozwój zespołu metabolocznego. Wyniki ponad 14- letnej obserwacji pokazują, że istnieje zależność pomiędzy natężeniem stresu na stres w pracy a zespołem metabolicznym. Osoby, które najbardziej były narażone na stres miały ponad 2- krotnie wyższe ryzyko rozwoju choroby, niezależnie od innych czynników. W innym badaniu sprawdzano zależność pomiędzy stresem w pracy, a ryzykiem choroby sercowo – naczyniowej. Obserwuje się, że stres powoduje zwiększenie ryzyka rozwoju tej choroby o ponad 50%. W innym badaniu zaobserwowano, że stres w pracy wywołany napięciem, długimi godzinami pracy związany jest z umiarkowanie podwyższonym ryzykiem wystąpienia choroby niedokrwiennej serca i udaru mózgu. Ryzyko to może wynosić 10-40% w porównaniu z osobami, które nie mają problemów z takimi stresorami.

Stres utrudnia utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi

Sytuacje stresowe przyczyniają się do stanów patologicznych. Zmiany hormonalne występujące w sytuacji ostrego i przewlekłego stresu mogą wpływać na gospodarkę glukozą, zarówno u ludzi zdrowych jak i chorych na cukrzycę. Wiele badań pokazuje, że ostry stres utrudnia utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy we krwi u osób z cukrzycą typu 1 i 2. Wpływ stresu na kontrolę glikemii u osób chorych na cukrzycę może wiązać się bezpośrednio z działaniem hormonów stresu, oddziałujących na glikemię. Pod wpływem napięcia i stresu, wątroba wyrzuca dodatkową glukozę do krwioobiegu, co ma stanowić zastrzyk energii, aby sprostać danej sytuacji. Podczas napięcia nasze ciało może nie być w stanie nadążyć za tym dodatkowym wzrostem glukozy, co może sprzyjać rozwojowi cukrzycy typu 2.

Stres może także wpływać na zachowania żywieniowe tych osób, zaburzając monitorowanie i planowanie posiłków. Na chwilę obecną nie ma jednak dowodów wskazujących na rozwój cukrzycy u dzieci i dorosłych pod wpływem stresujących wydarzeń. Może jednak pośrednio przyczyniać się do rozwoju cukrzycy typu 2, promując otyłość i zespół metaboliczny.

Stres a układ pokarmowy

Zaburzenia poziomów hormonów, szybki oddech, przyśpieszenie akcji serca może zaburzać pracę układu pokarmowego. Istnieje wtedy większe prawdopodobieństwo rozwoju zgagi czy refluksu, a także powstawanie owrzodzeń.

Sytuacje stresowe zaburzają przemieszczanie się pokarmu w organizmie. Na pewno niejednokrotnie odczułeś to na własnej skórze – biegunki, bóle brzucha czy zaparcia przed ważną rozmową są czymś często spotykanym.

Napięcie mięśni spowodowane stresem

Podczas reakcji „walcz lub uciekaj” nasze mięśnie są napięte, by szybko zadziałać i uchronić nas przed zranieniem. Gdy sytuacja stresowa się skończy, mają tendencję do relaksowania się. W sytuacji przewlekłego stresu, nasze mięśnie nie mają szansy na to by się relaksować. Napięte mięśnie to często sygnał, sugerujący nam „musisz odpocząć”. Napięcie naszych mięśni często odczuwamy jako ból głowy, ramion, pleców. Warto wtedy skorzystać z odstresowujących ćwiczeń, aby zminimalizować niekorzystne napięcie.

Stres osłabia układ odpornościowy

Nagły stres stawia nasz układ odpornościowy na nogi, mobilizując go do maksymalnej pracy. Reakcja ta jest w pełni zrozumiała, jeśli pomyślimy, że ma pomóc nam uniknąć infekcji i leczyć rany. Jednak układ odpornościowy nie jest w stanie być przez cały czas na najwyższych obrotach. Wielokrotne mobilizowanie komórek odpornościowych do pracy, osłabia je, tym samym osłabiając reakcje organizmu przy kontakcie z prawdziwym patogenem. Osoby zmagające się z przewlekłym stresem są bardziej narażone na choroby wirusowe, bakteryjne niż inni. Stres wydłuża także czas rekonwalescencji i dochodzenia do pełnej sprawności po chorobie.

Stres i zaburzenia płodności

Coraz większa liczba par zmaga się z problemem z zajściem w ciąże. Sytuacje stresowe wyczerpują nie tylko ciało, ale także i umysł. Tak więc nie ma się co dziwić, że pożądanie ulega osłabieniu. Krótkotrwałe stresy mogą przyczyniać się do zwiększenia wytwarzania testosteronu przez mężczyzn, jednak długotrwały stres działa wręcz przeciwnie i poziom hormonu może spadać. W takiej sytuacji produkcja nasienia zostaje osłabiona i następują zaburzenia erekcji i impotencja.

W przypadku kobiet, stres może wpływać na cykl menstruacyjny, doprowadzając do nieregularnych cykli. Może zaburzać owulację, a zmiany hormonalne uniemożliwiać zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej w macicy.

Nie daj się pokonać sytuacjom stresowym:

1. Zidentyfikuj, co wprowadza Cię w stres.
Możesz monitorować swoje samopoczucie przez cały dzień. Jeśli czujesz, że coś wyprowadziło Cię z równowagi, zastanów się co było tego przyczyną i zapisz to. Zanotuj także co czujesz i jaki masz nastrój.

Pozwoli Ci to zorientować się, jakie jest sedno problemu. A wiedząc jaki jest problem będzie ci łatwiej znaleźć rozwiązanie danej sytuacji. Masz zbyt duże oczekiwania w stosunku do domowników? Poproś och o pomoc w zakresie swoich obowiązków. Oceń swoje priorytety i eliminuj wszystkie zadania, które nie są niezbędne.

2. Buduj silne więzi społeczne
Badania pokazują, że negatywne relacje w rodzinie, wpływają na wytwarzanie się hormonów stresu. Dlatego lepiej jest spróbować polepszyć swoje relacje w rodzinie, aby aktywniej walczyć ze stresem. Zrób coś miłego dla swojego partnera, spędź trochę czasu ze swoimi dziećmi na ciekawej zabawie.

3. Czujesz złość? Policz do 10

Jedną z najgorszych rzeczy, które możesz zrobić to podejmować decyzje pod wpływem złości. Stara rada: „Zanim cokolwiek powiesz, policz do 10” w tym aspekcie sprawdza się znakomicie. Najpierw postaraj się zmniejszyć poziom złości, który czujesz, a następnie ponownie przeanalizuj sytuację.

4. Rozchodź złość

Gdy czujesz, że zaraz wybuchniesz, najlepszym co możesz zrobić to udanie się na krótki spacer. Zmiana otoczenia, głębokie oddechy na świeżym powietrzu, sama praca mięśni są czynnikiem, który obniża w nas poziom napięcia. Dodatkowo aktywność fizyczna powoduje wytwarzanie w naszym ciele endorfin- czynników szczęścia, które naturalnie poprawiają nasz nastrój. Próbuj wygospodarować nawet krótką chwilę na aktywność fizyczną, zdobędziesz wtedy więcej spokoju.

5. Wysypiaj się

Jak pokazują badania z 2012 roku na mieszkańcach ameryki, aż 40% osób nie może spać w nocy, ze względu na stres. Aby poprawić jakość snu postaraj się ograniczyć nadmiar kofeiny spożytej w ciągu dnia. Pamiętaj, że kofeina nie znajduje się tylko w kawie! Znajdziesz ją również w herbacie, napojach energetycznych a także w czekoladzie

Ogranicz również korzystanie z telefonu, komputera a także telewizora przed snem.

Doskonałym wsparciem dla Ciebie w sytuacjach stresowych będą nasze zdrowe i wartościowe posiłki Przełom w Odżywianiu lub soki Juicebyprzelom. Pozwolą Ci również minimalizować stres związany z przejazdami do sklepu, staniem w korkach czy kolejkach do kasy. Pozwolą Ci także zaoszczędzić trochę czasu na relaks.